άγιος Συμεών Νέος Θεολόγος Πώς εξαγοράζει κανείς με σύνεση τον καιρό της παρούσας ζωής (2ο Μέρος)

Έτσι λοιπόν εκείνοι που ορθοφρονούν με τις εδώ θλίψεις και πειρασμούς εξαγοράζουν τα αιώνια αγαθά και την ατελείωτη ευφροσύνη, και με τον σωματικό θάνατο την μαζί με τον αθάνατο και αιώνιο Θεό αιώνια και αθάνατη διαβίωση και κα­τοικία. Και όπως ένας έμπορος, όταν βρει πολλά και πολύτιμα πράγματα να πουλιούνται σε μικρή τιμή, μ’ ένα οβολό ή νόμισμα ίσως, το δίνει με χαρά και βιασύνη, επιθυμώντας να πάρει εκείνα τα τίμια πράγματα, έτσι κι αυτός που αγωνίζεται για την εντολή του Θεού προτιμά με ευφροσύνη και προθυμία να πεθάνει, σαν να πρόκειται με έναν οβολό, δηλαδή με το θάνατο, ν’ αποκτήσει τα αιώνια αγαθά.

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τους φιλόκοσμους, τους φιλόζωους, τους φιλόδοξους, τους φιλόσαρκους, τους φιλήδονους και τους φιλόπλουτους· μόλις αυτοί προσκληθούν από κάποιον, που τυχαίνει να έχει κοσμική εξουσία, να παραβούν εντολή του Θεού, επειδή δεν μπορούν να υποφέρουν την από αυτόν αγανάκτηση και ατιμία ή αποστροφή και τη ζημία των χρημάτων, προδίδουν τα αιώνια και ατίμητα και εξαγοράζουν με αφροσύνη τα πρόσκαιρα και φθαρτά και τελείως ανάξια, και χάνουν τη σωτηρία τους, την ίδια δηλαδή την αιώνια ζωή. Αυτοί προτιμούν και ν’ αγοράσουν για λίγες ημέρες την άνεση και πραγματεύονται τον καιρό της παρούσας ζωής τους να κολάζονται σε άπειρους αιώνες.

Για να μη το πάθουμε λοιπόν αυτό κι εμείς, ας εξαγοράσουμε, παρακαλώ, τον πα­ρόντα καιρό, έως ότου υπάρχει ακόμη το πανηγύρι της ζωής μας, επειδή οι ημέρες του είναι πολύ πονηρές, και ξεσηκώνουν καθημερινά εναντίον μας χιλιάδες τα κύματα της τρικυμιώδους αλμυρής αμαρτίας, πότε με την ευπάθεια του σώματος και τα άτακτα κινήματά του γεμίζοντας τις ψυχές μας με ζάλη και τρι­κυμία και πότε διεγείροντας τις καρδιές μας και εμβάλλοντας σ’ αυτές με τους επιτιθέμενους εναντίον μας ορατούς και αοράτους εχθρούς αθυμία και επιθυμία και άγριο θυμό, και με αυτά μάς απομακρύνουν όλους από την βασιλεία των ουρανών.

Ας εξαγοράσομε λοιπόν τον καιρό της ζωής μας, παραδίνοντας τις προθέσεις μας κι ολόκληρους τους εαυτούς μας μόνο στην εκτέλεση των εντολών του Θεού, μόνο στην απόκτηση και το κέρδος της αρετής, ώστε με το φορτίο των χαρισμάτων του Πνεύματος να φθάσομε στους λιμένες του Θεού και να αποφύγουμε τις σκληρές εκείνες ημέρες και το σκληρό εκείνο άκουσμα, που αποπέμπει τους αμαρτωλούς στο πυρ το εξώτερο, που ετοιμάσθηκε για το διάβολο και τους αγγέλους του.

Ας εξαγοράσουμε τη φρόνηση της ψυχής μας με την περι­φρόνηση των ορατών και με την μελέτη και εργασία των ανωτέρων, και ας αποφύγουμε το σαρκικό φρόνημα, το οποίο δεν είναι δυνατό ν’ αρέσει στο Θεό, αλλ’ ούτε μπορεί να μας αρπάξει από την απόλαυση των προσκαίρων και να μεταφέρει τη διάνοιά μας προς τα μόνιμα και τα αιώνια. Δεν αφήνει τον κρατούμενο από αυτό να ζήσει σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, αλλά μάλλον διασπά πάντα τη ψυχή στις κτηνώδεις ορμές της σάρκας και καθιστά όλο τον άνθρωπο κτηνώδη.

Ας εξαγοράσουμε τη δικαιοσύνη μας, διά της οποίας εξοικειωνόμαστε με το Θεό, διακρίνοντας με κάθε ευσέβεια και διάκριση το άδικο από το δίκαιο και προτιμώντας την αρετή από την κακία, χωρίς να δίνουμε στον πονηρό είσοδο ή παρρη­σία προς καταστροφή και απώλειά μας, αλλ’ απονέμοντας αξίως στον καθένα την τιμή, και παρέχοντας στο σώμα με αυτάρκεια τροφές και σκεπάσματα, και στη ψυχή όλη μας τη δύναμη για τη θεία μελέτη των εννοιών, τρέφοντας και καθαρίζοντάς την με προσευχές, δάκρυα, και αναγνώσεις προς υποδοχή του θείου φωτός, του ιδίου δηλαδή του ήλιου της δικαιο­σύνης, του Θεού, ο οποίος θα μας δικαιώσει με τη δωρεά του αγίου Πνεύματός του και με τη συνάφειά του θα μας αποδείξει δικαίους, καθιστώντας μας κοινωνούς των απορρήτων αγαθών της βασιλείας του.

Ας εξαγοράσουμε την ανδρεία των ψυχών μας με τη μεγά­λη υπομονή και την καρτερία των πειρασμών, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου που λέει, «με την υπομονή σας θα αποκτήσετε τις ψυχές σας», αντιστεκόμενοι στην αμαρτία με ανδρείο φρόνημα και κατατροπώνοντας τον εχθρό με τα όπλα του Πνεύ­ματος, κακοπαθώντας ως καλοί στρατιώτες του Χριστού με νηστείες, με αγρυπνίες, με χαμευνίες, με προσευχές, με πέν­θος, με σάκκο και μετάνοια και αδιάκοπες δεήσεις, ώστε σηκώνοντας το στέφανι της νίκης να συμβασιλεύσουμε στους αιώνες με τον Χριστό.

Ας εξαγοράσουμε τη σωφροσύνη του σώματός μας με κάθε εγκράτεια και ταπείνωση, επειδή ο νομίμως αθλούμενος και αγωνιζόμενος στο στάδιο της ευσέβειας εγκρατεύεται απ’ όλα κατά τον θείο Απόστολο. Εάν λοιπόν την αποκτήσουμε, θα αποφύγουμε τις πονηρές ημέρες της παράλογης επιθυμίας και του θυμού και της ίδιας της σάρκας της όντως εχθρικής προς το Πνεύμα· θα αποφύγουμε τον από τέτοια πράγματα μολυσμό της ψυχής, την κατάκριση της συνειδήσεως, την ακαθαρσία της καρδιάς, την κατάκριση των ανθρώπων, την ίδια την αποστροφή του Θεού, και θα κερδίσομε πολλά με αυτήν την πνευματική πραγματεία, εφόσον πραγματευθούμε φρονίμως τον καιρό της παρούσας ζωής και διέλθουμε με δικαιοσύνη και σωφροσύνη την οδό του βίου, βαστάξουμε δηλαδή ανδρείως το βάρος και τον καύσωνα της ημέρας.

Πραγματευόμενοι λοιπόν έτσι τον παρόντα καιρό, παρα­χωρώντας σ’ εκείνους που τους επιθυμούν τα πρόσκαιρα και κρατώντας μόνον τα άφθαρτα και αιώνια, θα καταντήσουμε στον γαλήνιο λιμένα της βασιλείας του Θεού με πλούσιο φορτίο του Πνεύματος και δεν θα φοβηθούμε ούτε το σκληρό εκείνο άκου­σμα που εξαποστέλλει τους αμαρτωλούς στο πυρ το εξώτερο, ούτε τα σκληρά εκείνα βάσανα και τη φρικτή ημέρα και κατα­δίκη της κρίσεως, έχοντας μαζί μας τον πολύτιμο μαργαρίτη του Πνεύματος, τον οποίο βρήκαμε και αγοράσαμε, αφού δώσαμε όλα τα θελήματά μας, τα φρονήματα, τις προθέσεις και τις δυνάμεις στην πραγματεία του καιρού της παρούσας ζωής. Αυτό είθε να το επιτύχουμε όλοι μας, πραγματευόμενοι καλώς τον παρόντα βίο της εδώ ζωής, με τη χάρη και τη φιλανθρω­πία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον οποίο ανήκει η δόξα μαζί με τον Πατέρα και το άγιο Πνεύμα τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Γένοιτο.

(Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, Ηθικός Λόγος ΙΒ΄, Ε.Π.Ε Φιλοκαλία των νηπτικών και Ασκητικών 19Γ΄, σ. 229-243)